|
ҳадисда у аёлни ўлдиришдан қайтаришнинг иллати сифатида унинг жанг қилмагани кўрсатиляпти. Буни Абу Довуд Икримадан ривоят қилган ушбу ҳадис ҳам қувватлайди:
«أَنَّ النَّبِيَّ A مَرَّ بِامْرَأَةٍ مَقْتُولَةٍ يَوْمَ حُنَيْنٍ فَقَالَ: مَنْ قَتَلَ هَذِهِ؟ فَقَالَ رَجُلٌ: أَنَا يَا رَسُولَ اللَّهِ غَنِمْتُهَا، فَأَرْدَفْتُهَا خَلْفِي فَلَمَّا رَأَتِ الْهَزِيمَةَ فِينَا أَهْوَتْ إلَى قَائِمِ سَيْفِي لِتَقْتُلَنِي فَقَتَلْتُهَا، فَلَمْ يُنْكِرْ عَلَيْهِ رَسُولُ اللَّهِ A »
«Набий с.а.в. Ҳунайн кунида бир ўлдирилган аёл олдидан ўтиб қолиб: буни ким ўлдирди? - дедилар. Бир киши: мен, ё Росулуллоҳ, уни ўлжа қилиб олган эдим. Уловимда ортимга миндириб олдим. У биздаги мағлубиятни кўргач мени ўлдириш учун қиличим сопига ёпишди. Шунинг учун уни ўлдирдим, деди. Росулуллоҳ с.а.в. унинг бу ишини инкор қилмадилар». Бу билан аёл киши агар жанг қилса уни ўлдириш жоизлиги, акс ҳолда жоиз эмаслиги аён бўляпти. Шайх фоний (жуда қартайиб қолган кекса)га келсак, агар у кофирларга фойдаси ва мусулмонларга зарари тегмайдиган даражада кексайиб қолган бўлса, уни ўлдириш жоиз бўлмайди. Чунки уни ўлдиришдан қайтарилган. Аммо бунинг акси бўлса уни ўлдириш жоиздир. Бунга далил Аҳмад ва Термизий Самурадан ривоят қилган ушбу ҳадисдир: Набий с.а.в. дедилар:
«اقْتُلُوا شُيُوخَ الْمُشْرِكِينَ وَاسْتَحْيُوا شَرْخَهُمْ»
«Мушрикларнинг кексаларини ўлдиринглар, ёшларини тирик қолдиринглар». Бухорий Абу Мусодан ривоят қилган ҳадис ҳам бунга далилдир. Набий с.а.в. Ҳунайндан сўнг Абу Омирни Автос қўшинига бош қилиб юбордилар. У Дурайд ибн Симмага йўлиқиб қолди. У юз ёшдан ошиб кетган эди. Уни ўзларига уруш тадбирини қилиб бериш учун олиб келишган эди. Шунинг учун Абу Омир уни ўлдирди. Набий с.а.в. унинг бу ишини инкор қилмадилар. Шунга кўра Анас ривоят қилган ҳадисдан фойдаси ҳам, зарари ҳам тегмайдиган кекса одам тушунилади. Бундай одам шайх фонийдир.
Демак қилишдан қайтарилган бу ишлар фақат нассда ворид бўлган нарса бўйича қилинади. Акс ҳолда қилинмайди. Шунинг учун мусулмонларнинг кофир душманларга нисбатан қиладиган ҳеч қандай ишлари – модомики бу иш уруш ҳолатида бўлган экан – хунук деб ҳисобланмайди. Бу иш урушдан бошқа пайтда ҳалол бўладими ёки ҳаром бўладими, бунинг фарқи йўқ. Бундан фақат зино каби ҳеч хосланмасдан урушда ҳам, бошқа пайтда ҳам умуман ҳаромлиги ҳақида насс келган ишларгина мустасно қилинади.
255-бет
Бетлар: 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434